داشتن یک سبک زندگی سالم برای هر فرد که می خواهد بهترین احساس خود را در طول زندگی داشته باشد و با افزایش سن سالم بماند، ضروری است. "زندگی سالم" به این معنی است که سلامت جسمی و روانی در تعادل و تعامل با هم باشند و به دلیل تاثیر مثبت و منفی یکی بر دیگری، حفظ سلامت جسم و روان در کنار هم از اهمیت ویژه ای برخوردار است. روزانه ممکن است با توصیه های فراوانی برای داشتن سبک زندگی سالم مواجه شویم که به دلیل ازدیاد و تنوع آن ها، انتخاب الگویی صحیح دشوار می گردد. در حقیقت داشتن یک سبک زندگی سالم برای داشتن جامعه ای سالم، پیچیده نیست که می توان با داشتن تغذیه سالم، خواب با کیفیت، تحرک و فعالیت بدنی، سلامت روان و جسم را تضمین کرد.
زندگی سالم علاوه بر سلامت جسمانی شامل سلامت عاطفی و روانی نیز می شود. مصرف غذای مناسب، فعالیت بدنی مداوم، خوابی عمیق و آرام و داشتن یک شبکه دوستی، سهم عمده برای داشتن یک زندگی سالم دارد.
سبک زندگی سالم
سبک زندگی شیوه ای است از زندگی افراد بر اساس رفتار و عملکردهای روزانه آن ها که متناسب با محل زندگی، موقعیت جغرافیایی، سیاسی، فرهنگی و مذهبی متغییر است. بر اساس گزارش سازمان بهداشت جهانی (WHO)، 60 درصد از عوامل موثر بر روی سلامت و کیفیت زندگی افراد با سبک زندگی شان مرتبط است. از این رو، طی چند دهه اخیر تحقیقات منسجمی بر روی ارتباط بین سبک زندگی و سلامتی انجام شده است که بر اساس نتایج بدست آمده، ارتباط مستقیمی بین سلامتی و سبک زندگی وجود دارد زیرا نداشتن سبک زندگی سالم منجر به مشکلات بزرگی در راستای سلامتی همچون بیماری های متابولیک، مشکلات مفاصل، بیماری های قلبی-عروقی، فشارخون بالا، اضافه وزن و اختلالات روانی می گردد که گاهی با ناتوانی و حتی مرگ همراه است. نداشتن تغذیه مناسب، رژیم غذایی ناسالم، مصرف نوشیدنی های الکلی، سوء مصرف مواد مخدر و داشتن استرس، عوامل مهمی در شکل گیری سبک زندگی ناسالم به شمار می روند که فناوری های نوظهور مانند اینترنت و شبکه های اجتماعی در گسترش آن بی تاثیر نیستند. برخی قومیت ها روابط خویشاوندی مخصوصا ازدواج خویشاوندی را نوعی سبک زندگی می دانند در صورتی که منجر به اختلالات ژنتیکی می شود و اصلاح یک اختلال، اصلاح سبک زندگی است.
بنابراین نگاه واقعی به سبک زندگی سالم، بررسی نکاتی است که با رعایت آن ها در زندگی می توانیم سلامتی جسمی و روانی را در طول زندگی محقق سازیم. اخیرا مقاله ای به منظور ارائه نکاتی در مورد چگونگی بهبود یا تقویت اقدامات لازم در زندگی برای داشتن یک سبک زندگی سالم ارائه شده است. این مقاله علاوه بر تمرکز بر مواردی که ما را به داشتن زندگی سالم سوق می دهد، بر اعمالی که پرهیز از آن ها زندگی ناسالم را از ما دور می کند، اشاره می نماید.
غذای سالم یکی از مهمترین عوامل در داشتن سبک زندگی سالم محسوب می شود و رابطه مستقیمی با سلامتی دارد، چرا که عدم رعایت آن و نداشتن رژیم غذایی مناسب اثرات منفی بر سلامت جسم، روان و جامعه خواهد داشت. به منظور درک بهتر مفهوم غذای سالم، بهتر است اهمیت ویژه ای به چاشت روزانه داد و بخش عمده ی بشقاب غذایی روزانه را با سبزیجات، غلات، محصولات شیر بدون چربی یا کم چرب، گوشت بدون چربی، مرغ، ماهی، تخم مرغ و آجیل بهبود بخشید. این در حالی است که بدن انسان روزانه به ویتامین ها و مواد معدنی نیز احتیاج دارد که مکمل های غذایی دسترسی به آن را آسان نموده اند. همچنین استفاده از میوه جات، غلات، آجیل و یا محصولاتی که از افزودنی هایی همانند چربی اشباع شده، چربی ترانس، کلسترول، نمک و قند کمتری برخوردارند، می تواند انتخاب مناسبی برای میان وعده باشد. همانطور که اشاره شد، کیفیت وعده غذایی در داشتن سبک زندگی سالم ضروری است اما کافی نیست، از این رو توجه به فعالیت بدنی روزانه، ورزش، رفتار جنسی سالم، خواب کافی و اختصاص دادن زمان برای اوقات فراغت به همراه شادی، نه تنها احساس خستگی و رخوت را دور کرده بلکه به سلامت جسم و روان نیز کمک خواهد کرد. از طرفی اختلالات خواب، پیامدهای متعدد اجتماعی، روانی، اقتصادی و سلامتی دارد که استفاده نادرست از فناوری مدرن مانند استفاده از اینترنت می تواند خواب شبانه را تحت الشعاع قرار داده و مختل کند.
نهایتا علاوه بر استفاده از بایدها، داشتن آگاهی نسبت به موارد مضر و پرهیز از آن ها برای داشتن یک زندگی سالم حیاتی است. به عنوان مثال، برای جلوگیری از بیماری هایی همچون سرطان بهتر است استعمال دخانیات را متوقف کنیم و از خوردن بی رویه داروها اجتناب کنیم، زیرا نه تنها مفید نیستند بلکه منجر به آسیب های مغزی می شوند. یادمان باشد، اولین قدم برای توقف یک عادت ناسالم داشتن آگاهی نسبت به مخاطرات، پذیرش آن و تعهد به دوری از آن است. در حقیقت، ترک کردن هر آنچه باعث آسیب می گردد نیاز به مشاوره با متخصصین، استفاده از غذای سالم، مطالعه و خواندن کتاب، ورزش و ارتباط اجتماعی دارد تا بتوان بدون استرس عاطفی و تحلیل جسمی به زندگی سالم سلامی دوباره کرد.